Одон орны Хааны нийгэмлэгийн гишүүн (Их Британи)
Sed quando submoventa eri ignorantia…
Мунхагийн харанхуйг арилгах цаг ирэхүй дор…
Мунхагийн харанхуйг арилгах цаг ирэхүй дор…
Michel de Nostradame
Одоо цаг нь ирсэн.
Далай блама Данзанжамц
Сэтгэх ёстой боллоо.
Бичигчдийн гачлан
Хэвлэл, нийтлэлийн ажил хэрэг эрхэлдэг хүмүүсийн амны уншлага болсон нэг хэллэг байна.“Хүмүүс юм уншихаа больсон” гэж. Үнэн л дээ. Тээр жил доктор Л. Дашням надад хэлсэн нь:“Бичдэг уншдагийн тоо адилхан” гэж. Угтаа үнэн л дээ. Монголчууд бид түүхийнхээ туршид уншиж сураагүй, тийм заншил суугаагүй түмэн. Тангад үсгийн ганц хоёр ном авч авдрандаа хийгээд мартчихдагаа ном соёл хүндэлдэг гэж хөөрцгөөнө. Ном сугавчлах бүү хэл, сонин гартаа барьсан хүн гудамжинд харагддаггүй ганц хот гэвэл дэлхий дахинд манай нийслэл байж халаах тун магад. Хүмүүс уншихаа больчихсон, их сайндаа 1-2 хуудас л уншина, илүү бичээд хэрэггүй гэж хэвлэл, нийтлэлийн бизнес эрхлэгчид хэлэх юм. Энэ үнэн. Үнэний эсрэг юм хэлэх хэцүү. Гэхдээ энд нэг асуулт гардаг. Юм уншдаггүй
хүмүүст зориулж юм бичих хэрэг байна уу?
Хэвлэл, нийтлэлийн ажил хэрэг эрхэлдэг хүмүүсийн амны уншлага болсон нэг хэллэг байна.“Хүмүүс юм уншихаа больсон” гэж. Үнэн л дээ. Тээр жил доктор Л. Дашням надад хэлсэн нь:“Бичдэг уншдагийн тоо адилхан” гэж. Угтаа үнэн л дээ. Монголчууд бид түүхийнхээ туршид уншиж сураагүй, тийм заншил суугаагүй түмэн. Тангад үсгийн ганц хоёр ном авч авдрандаа хийгээд мартчихдагаа ном соёл хүндэлдэг гэж хөөрцгөөнө. Ном сугавчлах бүү хэл, сонин гартаа барьсан хүн гудамжинд харагддаггүй ганц хот гэвэл дэлхий дахинд манай нийслэл байж халаах тун магад. Хүмүүс уншихаа больчихсон, их сайндаа 1-2 хуудас л уншина, илүү бичээд хэрэггүй гэж хэвлэл, нийтлэлийн бизнес эрхлэгчид хэлэх юм. Энэ үнэн. Үнэний эсрэг юм хэлэх хэцүү. Гэхдээ энд нэг асуулт гардаг. Юм уншдаггүй
хүмүүст зориулж юм бичих хэрэг байна уу?
Орон цаг, огторгуй хугацаа
20-р зуунд хамгийн их хэлэгдэж бичигдсэн үг. Үүнгүй физик байтугай, философи байхгүй болсон. Гэтэл цаг хугацаа гэж юув? Хэн ч мэдэхгүй явж ирэв. Ньютоныхоор бол үнэмлэхүй математик цаг хугацаа байна. Тэгвэл тэр үнэмлэхүй цаг хугацааных нь математик тэмдэглэгээ нь юув? Хэн ч мэдэхгүй явж ирлээ. Цаг хугацаа гэж байна уу, байна. Оршин байгаа нь үнэмлэхүй агуулга биш үү. Ньютон гэж тэнэг юм боддог, ярьдаг хүн байсангүй байлтай.
Орчин үеийн физикт цагийг латин жижиг t үсгээр тэмдэглэдэг. Ертөнц үүсэхэд латин, грек, кирил, монгол, тангад цагаан толгой байгаагүй байлтай. Юу байв гэвэл тоо гэж томчуул хэлдэг. Тоо биш байлаа ч тэгэж үзэхээс өөр аргагүй тийм зарчмын хязгаарлалт бий юм. Энэ нь шинжлэх ухаанч онолын танин мэдэхүйн хязгаарлалт. Улмаар Ньютоны үнэмлэхүй математик цаг хугацааны язгуур үндсэн тэмдэглэгээ нь ямар нэг тоо байж таарах юм. Үгийн сайн тоо бөгөөтөл дуустал үл үгүүлэх гэж Киад Боржигин Тэмүчин Чингис хаан хэлжээ. Тиймээс үнэмлэхүй математик цагийг Тэнгэр Бурханаас тэмдэглэсэн тэр нэг тоог хязгааргүй олон тооны дотроос олох хэрэгтэй болохнээ гэх мэтчилэн бичээд ирвэл унших хүн бүр олдохгүйг мэдэж байна.
Тиймээс товчилъё. Цаг хугацаа гэж мөчлөгтэй үзэгдэл. Гол шинж чанар, онцлог нь энэ. Оршин буй бүхэн цаг хугацаанд захирагдана. Зүй тогтол нь мөчлөг. Амьдрал үүсч хувьссаар хүн бий болсон үйл явцын мөчлөгүүд бэлхнээ илт байна. Зоологийн ангиллаар Homo Sapiens гэдэг зүйл амьтан үүсээд 45-хан мянган жил болж байна. Дэлхийн бөмбөрцөг дээрхи геологийн ба биологийн түүхтэй харьцуулбал өчүүхэн хугацаа. Гэхдээ биологийн хувьсал сүүл тийшээ хурдассан, нийгмийн хувьсал эрс хурдассаар өнөөдрийн өндөрлөгт хүрсэн нь анхаарал татах ба энэ үүднээс 45000 жил бол их урт хугацаа гэж үзэх болов. Мөнөөх л мөчлөгийн асуудал босч ирээд буй хэрэг. Хүний дундаж нас бол байгалиас заяасан мөчлөг. Байгальд цагийн мөчлөг л байна. Тэгвэл хүн төрөлхтөний оршин амьдрах хугацаа цаанаасаа заалттай
байхыг үгүйсгэх аргагүй болж байгаа юм. Орчлонд дэлхийнхээс өөр амьдрал харагдахгүй байна. Энэ нь оюунт амьдрал богино настай, мөхдөг мөчлөгтөй байж магадаар тайлбарлагдана гэж философид үзэх нь бий. Ингээд мөхлийн асуудал гүн гүнзгий агуулгаараа босч ирдгиймаа.
20-р зуунд хамгийн их хэлэгдэж бичигдсэн үг. Үүнгүй физик байтугай, философи байхгүй болсон. Гэтэл цаг хугацаа гэж юув? Хэн ч мэдэхгүй явж ирэв. Ньютоныхоор бол үнэмлэхүй математик цаг хугацаа байна. Тэгвэл тэр үнэмлэхүй цаг хугацааных нь математик тэмдэглэгээ нь юув? Хэн ч мэдэхгүй явж ирлээ. Цаг хугацаа гэж байна уу, байна. Оршин байгаа нь үнэмлэхүй агуулга биш үү. Ньютон гэж тэнэг юм боддог, ярьдаг хүн байсангүй байлтай.
Орчин үеийн физикт цагийг латин жижиг t үсгээр тэмдэглэдэг. Ертөнц үүсэхэд латин, грек, кирил, монгол, тангад цагаан толгой байгаагүй байлтай. Юу байв гэвэл тоо гэж томчуул хэлдэг. Тоо биш байлаа ч тэгэж үзэхээс өөр аргагүй тийм зарчмын хязгаарлалт бий юм. Энэ нь шинжлэх ухаанч онолын танин мэдэхүйн хязгаарлалт. Улмаар Ньютоны үнэмлэхүй математик цаг хугацааны язгуур үндсэн тэмдэглэгээ нь ямар нэг тоо байж таарах юм. Үгийн сайн тоо бөгөөтөл дуустал үл үгүүлэх гэж Киад Боржигин Тэмүчин Чингис хаан хэлжээ. Тиймээс үнэмлэхүй математик цагийг Тэнгэр Бурханаас тэмдэглэсэн тэр нэг тоог хязгааргүй олон тооны дотроос олох хэрэгтэй болохнээ гэх мэтчилэн бичээд ирвэл унших хүн бүр олдохгүйг мэдэж байна.
Тиймээс товчилъё. Цаг хугацаа гэж мөчлөгтэй үзэгдэл. Гол шинж чанар, онцлог нь энэ. Оршин буй бүхэн цаг хугацаанд захирагдана. Зүй тогтол нь мөчлөг. Амьдрал үүсч хувьссаар хүн бий болсон үйл явцын мөчлөгүүд бэлхнээ илт байна. Зоологийн ангиллаар Homo Sapiens гэдэг зүйл амьтан үүсээд 45-хан мянган жил болж байна. Дэлхийн бөмбөрцөг дээрхи геологийн ба биологийн түүхтэй харьцуулбал өчүүхэн хугацаа. Гэхдээ биологийн хувьсал сүүл тийшээ хурдассан, нийгмийн хувьсал эрс хурдассаар өнөөдрийн өндөрлөгт хүрсэн нь анхаарал татах ба энэ үүднээс 45000 жил бол их урт хугацаа гэж үзэх болов. Мөнөөх л мөчлөгийн асуудал босч ирээд буй хэрэг. Хүний дундаж нас бол байгалиас заяасан мөчлөг. Байгальд цагийн мөчлөг л байна. Тэгвэл хүн төрөлхтөний оршин амьдрах хугацаа цаанаасаа заалттай
байхыг үгүйсгэх аргагүй болж байгаа юм. Орчлонд дэлхийнхээс өөр амьдрал харагдахгүй байна. Энэ нь оюунт амьдрал богино настай, мөхдөг мөчлөгтөй байж магадаар тайлбарлагдана гэж философид үзэх нь бий. Ингээд мөхлийн асуудал гүн гүнзгий агуулгаараа босч ирдгиймаа.
Мөхлийн асуудал
50 жилийн өмнөх явдал. Ташкентын Улсын Их сургууль. Физикийн факультет. Геофизикийн анхны лекц. Багш нь Оросын үе залгамжилсан нэрт хүмүүсийн удам доцент Романовский. Сэдэв нь: “Геофизикийн ухааны судлагдахуун ба дэлхий сөнөх 10 боломж”. Түүнээс хойш геофизикийн талаас ч, физикийн зүгээс ч нэмж хэлэлцэх болсон боломжууд бас бий. Үүнийг дурдахын учир юун гэвэл, мөхөл сэхлийн сэдэв нь танин мэдэхүй, шинжлэх ухааны төв асуудал хэзээнээс мөнийг хэлж анхааруулах гэсэн хэрэг. Сүйрэл мөхлийн асуудал бол гавиж шалихгүй мөртөө гавъяа шагналаа даахаа больсон зарим нийтлэлчдийн инээж ханиадаг, тогложшоглодог сэдэв хэрхэвч биш юмаа, хатагтай, ноёд оо.
Хүн гээч амьтан байна. Байгалийн эн цараар авч үзвэл, хулс зэгсний туяхан ногоон мөчир шиг тун чадуухан арчаагүй амьтан. Энэ тухай 17-р зууныих математикч Блез Паскаль хэлсэн байх ба түүний “Сэтгэмжүүд” нь Барууны соёлын ширээний ном байсаар байна. Учир нь, Паскаль мөнөөх хүн гээч арчаагүй амьтныг сэтгэдэг амьтан гэж онцлоод, сэтгэх арга зам, аяс хандлагын зүйлийг шинжлэх ухаан, шашны хосмол чанараар нь үзүүлсэнд оршино.
Хүн гэж сэтгэдэг амьтан учраас мөхөл нүүрлэх боломж сэжмүүдийг цаг ямагт анхаарч амьдрахаас өөрцгүй. Тэгээд эрхбиш сэтгэдэг амьтан учраас авралынхаа замыг эрж бэдрэх ганц ид шидтэй. Бурхадыг бодож олсон нь сүрхий сайндаа биш, авралаа даатгах эзэн хариуцагчийг томилсон заль шахам юм. Мөхлөөс айдаг, аврал эрдэг амьтныг хүн гэнэ гэж нэг афоризм хэлбэл утгазохиолын түүхэнд орох нь юу юм, гэхдээ худлаа гээд өмнөөс босоод ирэх адгууслаг амьтас тэр болгон олдохгүй байх.
50 жилийн өмнөх явдал. Ташкентын Улсын Их сургууль. Физикийн факультет. Геофизикийн анхны лекц. Багш нь Оросын үе залгамжилсан нэрт хүмүүсийн удам доцент Романовский. Сэдэв нь: “Геофизикийн ухааны судлагдахуун ба дэлхий сөнөх 10 боломж”. Түүнээс хойш геофизикийн талаас ч, физикийн зүгээс ч нэмж хэлэлцэх болсон боломжууд бас бий. Үүнийг дурдахын учир юун гэвэл, мөхөл сэхлийн сэдэв нь танин мэдэхүй, шинжлэх ухааны төв асуудал хэзээнээс мөнийг хэлж анхааруулах гэсэн хэрэг. Сүйрэл мөхлийн асуудал бол гавиж шалихгүй мөртөө гавъяа шагналаа даахаа больсон зарим нийтлэлчдийн инээж ханиадаг, тогложшоглодог сэдэв хэрхэвч биш юмаа, хатагтай, ноёд оо.
Хүн гээч амьтан байна. Байгалийн эн цараар авч үзвэл, хулс зэгсний туяхан ногоон мөчир шиг тун чадуухан арчаагүй амьтан. Энэ тухай 17-р зууныих математикч Блез Паскаль хэлсэн байх ба түүний “Сэтгэмжүүд” нь Барууны соёлын ширээний ном байсаар байна. Учир нь, Паскаль мөнөөх хүн гээч арчаагүй амьтныг сэтгэдэг амьтан гэж онцлоод, сэтгэх арга зам, аяс хандлагын зүйлийг шинжлэх ухаан, шашны хосмол чанараар нь үзүүлсэнд оршино.
Хүн гэж сэтгэдэг амьтан учраас мөхөл нүүрлэх боломж сэжмүүдийг цаг ямагт анхаарч амьдрахаас өөрцгүй. Тэгээд эрхбиш сэтгэдэг амьтан учраас авралынхаа замыг эрж бэдрэх ганц ид шидтэй. Бурхадыг бодож олсон нь сүрхий сайндаа биш, авралаа даатгах эзэн хариуцагчийг томилсон заль шахам юм. Мөхлөөс айдаг, аврал эрдэг амьтныг хүн гэнэ гэж нэг афоризм хэлбэл утгазохиолын түүхэнд орох нь юу юм, гэхдээ худлаа гээд өмнөөс босоод ирэх адгууслаг амьтас тэр болгон олдохгүй байх.
Тодруулгууд
Амьдралын өлгий маань туйлын том утгаараа Ертөнц. Ертөнцийг тэр том утгаар нь судалдаг ухааныг космологи гэнэ. Ертөнц үүссэн эхний мөч бий гэж үздэг. Ингээд цаг хугацааны асуудал ороод ирнэ. Ертөнц тэлж буй нь ажиглагдана. Тэлэх мөчлөг нь төгсөөд эргээд агшваас ертөнц шатаж дуусна. Тэлээд байвал хөлдөж дуусна. Ертөнц хөлдөж дуусах юм байна гэж үзсэн гурван физикч 2011 оны Нобелийн шагнал хүртээд байгаа. Ертөнц 14 тэрбум жилийн настай бол хөлдөх хүртэл… Тиймээс ертөнцийн зүгээс аврал байхгүй болж байна.
Нарны аймаг.
Амьдралын өлгий маань туйлын том утгаараа Ертөнц. Ертөнцийг тэр том утгаар нь судалдаг ухааныг космологи гэнэ. Ертөнц үүссэн эхний мөч бий гэж үздэг. Ингээд цаг хугацааны асуудал ороод ирнэ. Ертөнц тэлж буй нь ажиглагдана. Тэлэх мөчлөг нь төгсөөд эргээд агшваас ертөнц шатаж дуусна. Тэлээд байвал хөлдөж дуусна. Ертөнц хөлдөж дуусах юм байна гэж үзсэн гурван физикч 2011 оны Нобелийн шагнал хүртээд байгаа. Ертөнц 14 тэрбум жилийн настай бол хөлдөх хүртэл… Тиймээс ертөнцийн зүгээс аврал байхгүй болж байна.
Нарны аймаг.
Нарны систем ямар боловч наад зах нь 4 тэрбум жил энэ байдлаар ийм янзаар эргэлдэн оршиж байна. Энэ нь галактикийн хоёр агуу мөчрийн хоорондахь асар уудам хоосон зайд орчихсонтой холбоотой. Элдэв гаднын од эрхэстэй харгалдах мөргөлдөх аюулгүй сансрын орчинд ийнхүү удтал байсан нь Дэлхий гараг дээр амьдрал үүсээд хүн бид энэ мэт хэрэлдэж хэлэлцэн суух болсны үндсэн нөхцөл юм.
Гэтэл Нарны систем энэ чигээрээ мөнх байх эсэх асуудал үүснэ. Одон орончдын мөрөөдлийн ганц асуудал бол Нарны системийн тогтвортой байдлын баталгаа олох явдал. Параметрууд өчүүхэн бага хувиар алдагдахад дэлхий дээр хүн байтугай, харх, жоом ч хуйхлагдах юмуу, хөлдөж дуусна. Гэтэл өнөөг хүртэл Нарны систем тогтвортой гэсэн баталгаа байхгүй юм. Их бага хэлбэлзэл, мөчлөгүүд нь системийг эвдэн бусниулахгүй тухайд Лаплас, Лагранж нарын их математикчид баталсан. Гэвч энэ нь үнэмлэхүй математик баталгаа хэрхэвч биш юм. Ер нь бол шинжлэх ухаанч мэдлэг гүнзгийрэх тусам айдас нэмэгддэг жамтай байна. Баабарын мэдэж яриад байгаа бага ангийн Түмэн бодис сурах бичгийн түвшинд бол үнэхээр айхгүй байж болно. Гачлантай нь, боловсрол олон шаттай. Манайд астрономи заахаа больчихсоныг сая л мэдлээ. Нэрт астрономич Амбарцумяны лекцийн дараа түүнээс, энэ астрономи чинь ер ямар хэрэгтэй юм бэ гэж асуусанд, гахай газар ширтэж, хүн тэнгэр харж явдаг ялгаатай амьтад шүү дээ гэсэн гэдэг. Ерөөс шинжлэх ухаан гэгч үзэгдэл үүсч хөгжсөн нь үнэн хэрэгтээ дан ганц тэнгэр харж явдагтай эхнээсээ эцсээ хүртэл холбоотой юм. Тэгээд тэнгэр хараад байтал холын зарим одод гэнэт тэсэрдэг нь ажиглагдав. Ойрхон тэсэрвэл Нарны аймгийг энергийн цацрагаараа шараад дуусгачих нь тодорхой. Ийм магадлалыг одон орончид тооцоод л сууж байдаг. Гарагууд Нарыг тойрон эргэлдэх явцдаа нэг шугамд жагсдаг үзэгдэл харьцангуй богинохон мөчлөгөөр давтагддаг. Угтаа ердийн үзэгдэл. Гэхдээ энэ мөчлөг ойртох үед чухам одон орончдын зүрхний цохилт түргэсдэг. Учир нь, гарагуудын парад бол Нарны системийн нэн эмзэг үзэгдэл, тиймээс осол эрсдэлгүй биш үздэг. Ямар нэг ялигүй хэлбэлзэл хуримталсаар санаандгүй өөрчлөлт оруулах магадлал байхгүй гэх газаргүй. Наран дээр үргэлж тэсрэлт болж байх ба дунджаар 11,3 жилд тэсрэлтийн тоо олширдог. Ердийн үзэгдэл. Гэхдээ ердийнхөөс илүү том тэсрэлт болж, дэлхийг шарах магадлал үгүйсгэгдэхгүй. Нарны энерги цөмийн урвалаас ялгарч байгаа. Гэхдээ Нарны физик, холбогдох үзэгдлийг өнөө хэр их муу мэдэж байна гэж сүүлийн үес үзэх болов. Харин Нар энергиэ алдсаар эцэст шал өөр од болж мөхөх нь зайлшгүй тооцоотой юм.
Нар маань Тэнгэрийн заадас ч гэдэг, Сүүн зам ч гэдэг галактикийн хоёр мөчрийн завсар дахь хоосон зайд удаан оршин байгаа нь Нарны системд амьдрал үүсч хөгжсөн үндсэн нөхцөл гэдгийг дээр дурдсан. Галактик өөрөө эргэлдэж буй боловч мөчрөөрөө Нарны аймгийг хамчих асуудлын тухайд утгазохиолд ямар нэг зүйл алга мэт. Гэхдээ манай галактик өөр нэг галактикийн зүгт ойртож яваа ба очиж мөргөлдөх нь бараг гарцаагүй. Дэлхий байна. Зарим геофизикчдийн урьдчилан тооцсоноор, 1984 оноос дэлхий дээрхи бүхий л нөхцөл байдал өөрчлөгдөнө гэсэн. Нарны системийн дотоод хөдөлгөөний нэгэн параметраар нөхцөлдсөн урт хугацааны мөчлөг 1984 онд шилжсэнтэй холбоотой прогноз байв. Түүхийг урагшлуулан харвал, дэлхийн бүхий л байдал энэ мөчлөгтэй уялдсан нь харагддаг байна. Тэгээд энэ
удаа ч бүхий л нөхцөл байдал өөрчлөгдөж байна, өөрчлөгдсөөр байна. Социализм унасан нь Нарны системийн хөдөлгөөний зүй тогтолтой холбоотой геофизикийн үзэгдэл ч бас мөн юм. 1984 оноос байгалийн гамшигт үзэгдлийн давтамж, далайц нэмэгдэнэ гэсэн, нэмэгдэж л байна. Цаашхийг таах аргагүй байдал нүүрлэж байна. Уур амьсгалын өөрчлөлт, байгаль орчны сүйрэл эргэлт буцалтгүй болсноор хүний соёл иргэншил мөхөх магадлал чухам өнөө манай үед илт нүүрлэх боллоо. Дэлхий даяар уншигддаг ном бичдэг физикч Стивен Хокинг хэлсэн нь доор байна. Манай галактикт цорын ганц
байж мэдэх сэтгэдэг
амьтныхаа хувьд хүн бид амьдарч үлдмээр байна гээд гэтэл бид түүхийнхээ өсөн нэмэгдэж буй аюултай үед ороод байна гэжээ. Энэ мянганд байтугай, энэ 21-р зуунд сүйрлийг тойрч гарахад их хүндрэлтэй байх болно гэж Хокинг нэмж хэлсэн байна.
Гэтэл Нарны систем энэ чигээрээ мөнх байх эсэх асуудал үүснэ. Одон орончдын мөрөөдлийн ганц асуудал бол Нарны системийн тогтвортой байдлын баталгаа олох явдал. Параметрууд өчүүхэн бага хувиар алдагдахад дэлхий дээр хүн байтугай, харх, жоом ч хуйхлагдах юмуу, хөлдөж дуусна. Гэтэл өнөөг хүртэл Нарны систем тогтвортой гэсэн баталгаа байхгүй юм. Их бага хэлбэлзэл, мөчлөгүүд нь системийг эвдэн бусниулахгүй тухайд Лаплас, Лагранж нарын их математикчид баталсан. Гэвч энэ нь үнэмлэхүй математик баталгаа хэрхэвч биш юм. Ер нь бол шинжлэх ухаанч мэдлэг гүнзгийрэх тусам айдас нэмэгддэг жамтай байна. Баабарын мэдэж яриад байгаа бага ангийн Түмэн бодис сурах бичгийн түвшинд бол үнэхээр айхгүй байж болно. Гачлантай нь, боловсрол олон шаттай. Манайд астрономи заахаа больчихсоныг сая л мэдлээ. Нэрт астрономич Амбарцумяны лекцийн дараа түүнээс, энэ астрономи чинь ер ямар хэрэгтэй юм бэ гэж асуусанд, гахай газар ширтэж, хүн тэнгэр харж явдаг ялгаатай амьтад шүү дээ гэсэн гэдэг. Ерөөс шинжлэх ухаан гэгч үзэгдэл үүсч хөгжсөн нь үнэн хэрэгтээ дан ганц тэнгэр харж явдагтай эхнээсээ эцсээ хүртэл холбоотой юм. Тэгээд тэнгэр хараад байтал холын зарим одод гэнэт тэсэрдэг нь ажиглагдав. Ойрхон тэсэрвэл Нарны аймгийг энергийн цацрагаараа шараад дуусгачих нь тодорхой. Ийм магадлалыг одон орончид тооцоод л сууж байдаг. Гарагууд Нарыг тойрон эргэлдэх явцдаа нэг шугамд жагсдаг үзэгдэл харьцангуй богинохон мөчлөгөөр давтагддаг. Угтаа ердийн үзэгдэл. Гэхдээ энэ мөчлөг ойртох үед чухам одон орончдын зүрхний цохилт түргэсдэг. Учир нь, гарагуудын парад бол Нарны системийн нэн эмзэг үзэгдэл, тиймээс осол эрсдэлгүй биш үздэг. Ямар нэг ялигүй хэлбэлзэл хуримталсаар санаандгүй өөрчлөлт оруулах магадлал байхгүй гэх газаргүй. Наран дээр үргэлж тэсрэлт болж байх ба дунджаар 11,3 жилд тэсрэлтийн тоо олширдог. Ердийн үзэгдэл. Гэхдээ ердийнхөөс илүү том тэсрэлт болж, дэлхийг шарах магадлал үгүйсгэгдэхгүй. Нарны энерги цөмийн урвалаас ялгарч байгаа. Гэхдээ Нарны физик, холбогдох үзэгдлийг өнөө хэр их муу мэдэж байна гэж сүүлийн үес үзэх болов. Харин Нар энергиэ алдсаар эцэст шал өөр од болж мөхөх нь зайлшгүй тооцоотой юм.
Нар маань Тэнгэрийн заадас ч гэдэг, Сүүн зам ч гэдэг галактикийн хоёр мөчрийн завсар дахь хоосон зайд удаан оршин байгаа нь Нарны системд амьдрал үүсч хөгжсөн үндсэн нөхцөл гэдгийг дээр дурдсан. Галактик өөрөө эргэлдэж буй боловч мөчрөөрөө Нарны аймгийг хамчих асуудлын тухайд утгазохиолд ямар нэг зүйл алга мэт. Гэхдээ манай галактик өөр нэг галактикийн зүгт ойртож яваа ба очиж мөргөлдөх нь бараг гарцаагүй. Дэлхий байна. Зарим геофизикчдийн урьдчилан тооцсоноор, 1984 оноос дэлхий дээрхи бүхий л нөхцөл байдал өөрчлөгдөнө гэсэн. Нарны системийн дотоод хөдөлгөөний нэгэн параметраар нөхцөлдсөн урт хугацааны мөчлөг 1984 онд шилжсэнтэй холбоотой прогноз байв. Түүхийг урагшлуулан харвал, дэлхийн бүхий л байдал энэ мөчлөгтэй уялдсан нь харагддаг байна. Тэгээд энэ
удаа ч бүхий л нөхцөл байдал өөрчлөгдөж байна, өөрчлөгдсөөр байна. Социализм унасан нь Нарны системийн хөдөлгөөний зүй тогтолтой холбоотой геофизикийн үзэгдэл ч бас мөн юм. 1984 оноос байгалийн гамшигт үзэгдлийн давтамж, далайц нэмэгдэнэ гэсэн, нэмэгдэж л байна. Цаашхийг таах аргагүй байдал нүүрлэж байна. Уур амьсгалын өөрчлөлт, байгаль орчны сүйрэл эргэлт буцалтгүй болсноор хүний соёл иргэншил мөхөх магадлал чухам өнөө манай үед илт нүүрлэх боллоо. Дэлхий даяар уншигддаг ном бичдэг физикч Стивен Хокинг хэлсэн нь доор байна. Манай галактикт цорын ганц
байж мэдэх сэтгэдэг
амьтныхаа хувьд хүн бид амьдарч үлдмээр байна гээд гэтэл бид түүхийнхээ өсөн нэмэгдэж буй аюултай үед ороод байна гэжээ. Энэ мянганд байтугай, энэ 21-р зуунд сүйрлийг тойрч гарахад их хүндрэлтэй байх болно гэж Хокинг нэмж хэлсэн байна.
Энэ чинь АНУ-ын Ерөнхийлөгч урьж, хувьдаа хоёр цаг лекц уншуулдаг хүн.
Кэмбрижээс тэтгэвэрт гарахад нь Канад шинэ төвдөө аваад явчихсан байналээ.
Соёл иргэншлийн сүйрэл нь 2012 онд цуурсан төдий сэдэв хэрхэвч биш. Дэлхийн даяар ирээдүйн асуудлыг анхлан судлах стратегийн зорилгоор
байгуулагдсан Ромын клуб 1972 онд “Өсөлтийн хязгаар” номоо гаргаснаас хойш 40 жил өнгөрлөө. Математик загварчлал, тооцоогоор үйлдсэн тэрхүү
судалгаагаар юу харагдав? Дэлхий дахин өсөлтийнхөө хязгаарт хүрч, улмаар хар аяндаа үйл явц эдийн засаг, экологийн сүйрэлд хүргэнэ. Ийм л юм
харагдсан. Харин чухам хэзээ даяар сүйрэл нүүрлэх вэ? Чухам одоо гэж хэлбэл тоймтой, мэдлэгтэй маргах боломж тун бага. Өдөр дутмын хэвлэл, телевизийн мэдээ алдаг оног уншдаг үздэг хүмүүст бол эл байдал нилээд ойлгомжтой байх.
Чингээд дүн бангаараа бол сүйрэл мөхлийн асуудал хэзээ ямагт байна. Ертөнц хөлдөх, галактик мөргөлдөх, Нар тэсрэх, Нарны аймаг тогтвороо алдах гэх мэтийг орхие. Харин дэлхийн өнөөгийн байдлаар тулгамдсан асуудал яавч болоод байна. Харин заавал 2012 оны 12-р сарын 21-нд нэг нь мөхөл зөгнөж, нөгөөх нь инээж ханиахдаа асуудал огт биш. Үнэн хэрэгтээ зөгнөсөн нь, зөгнөлийг хар зөнгөөрөө дагаад хотоос гараад явчихсан нь угтаа буруугүй юм шүү. Зүгээр өмнө, тэр тусмаа хойно нь хэнхэг хар ухаанаараа түрээ барьсан нийтлэлчид илүү буруутай. Байгалийн гамшиг учирч байна. Давтамж, далайц нь нэмэгдсэн. Дэлхийн байдал эвгүй байна. Магадлалын тархалт нь жил, сар, өдрүүдээр жигд. Мөнөөх 21-нд ч магадлал байна. 31-нд ч юу болохыг хэн мэдлээ, магадлал байж л байгаа. Чухам 21-нд гэхчилэн төвлөрч донтох мухар сүсгийн зүйлийн буруу нь юув гэвэл, мөхөл сүйрлийн бодит асуудлууд, дүн шинжилгээнээс анхаарлыг хөндийрүүлж байна. Хэвлэлд хэлэгдсэн хамгийн инээдтэй нэг өгүүлбэр бий. “НАСА сүйрэл болохгүйг албан ёсоор зарласан” гэж. Нэг бол НАСА нь эргүүтсэн, нөгөө бол манайхан НАСА-г гүтгэсэн хэрэг. 21-нд сүйрэл тохиохгүйг мэдэх арга НАСА-д бүү хэл, бүх шинжлэх ухаанд
байхгүй. Мөхөх үгүйг байтугай, Нью-Йоркийн цаг агаарыг мэдэхээ больчихсон НАСА нь гамшиг болох болохгүйг албан ёсоор зарладаг газар биш. За даа, Тэнгэр бурхан ч газар дэлхийн явдалд барьц алдах болсон шиг.
Тиймээс манайд Гамшиг судлалын хүрээлэн байгуулагдсан байх ба тэндхийн профессор Сэр-Одын Хүрэлсүх “Бурханы физик”, “Шашны физик” зэрэг ном бичиж суугаа нь ерөнхийдөө байдал хэцүүдэж аргагүйдсэнийх биз.
Цаг хугацааны мөчлөг
Нарны жил нарийндаа яривал 365, 256… хоногтой юм. Бутархай тоо, байдаг л нэг тоо харагдаж байна. Бодвоос, тохиолдлын тоо баймаар. Гэтэл зориуд гэмээр зохицуулсан асар өндөр нарийвчлалтай онолын тоо байгаа юм шүү. Шинжлэх ухааны түүхэн он цагийн дарааллыг ажиглаваас бас л сонин сэтгэгдэл төрдөг. Цаанаас нь зохицуулсан мөчлөгүүдэд агуу их нээлт ололтууд тохиогоод байгаа юм шиг.
Майя цаглабарын 5126 жилийн мөчлөг 2012 оноор төгсөж буй нь нэг хэрэг. Ер ажиглаж ба тооцож болох бүх онцлог мөчлөгүүд 2012 онд шилжиж буй байдалтай. Түүний дотор нэн эртнээс улбаатай мэдээлэлд буй монголын 15804 жилийн мөчлөг ч шилжиж байна. Гэхдээ энэ бол дараа тусд нь ярих цоо шинэ сэдэв. 21-нд холбогдох мэдээллийг тоймлон үзвээс, дэлхийн хүн амын 20-иод хувь нь үнэхээр айж бэргэсэн бололтой. Түүний дотор чухам геофизикчид, одон орончид өөрсдөө нилээд болгоомжилсон байхыг үгүйсгэх аргагүй. Гэнэтийн сүрт үзэгдэл, сүйрлийн магадлал өчүүхэн бага, гэхдээ цагийн мөчлөгийн тохиолтой хавсрах нь тулхтай мэрэгжилтнүүдийг сэрхийлгэхгүй байж чадахгүй юм. Байгаль ертөнцийг цагийн мөчлөг захирч буй.
Тэгвэл томоохон түүхэн мөчлөгүүд бүгд 2012 онд шилжирч буй нь юу гэсэн үг юм бэ?
Дэлхий дахин Христийн он тооллоор явж байна. Энэ тооллын тухайд нэг хүн их аятайхан хэлсэн байдаг. 1-р онд тэр Иисус Христос нь төрөөгүй байж болно, гэхдээ дэлхий дээр ер ямар нэг юм болсондог шүү гэж. Тэгээд энэ он тооллоор нь харахаар соёл иргэншлийн үе шат бүрийг тодорхойлж яваа шинжлэх ухааны суурь нээлтүүд урьдаас тооцогдсон мэт тодорхой он жилд тохиосон байх юм. Хэрэв энэ байдал үнэний ор мөртэй бол бүх том мөчлөгүүд шилжирсэн 2012 онд юу болох ёстойв?
Мөнөөх Стивен Хокингийн нэр нүүрийг өмнөө барьваас тэрбээр
Соёл иргэншлийн сүйрэл нь 2012 онд цуурсан төдий сэдэв хэрхэвч биш. Дэлхийн даяар ирээдүйн асуудлыг анхлан судлах стратегийн зорилгоор
байгуулагдсан Ромын клуб 1972 онд “Өсөлтийн хязгаар” номоо гаргаснаас хойш 40 жил өнгөрлөө. Математик загварчлал, тооцоогоор үйлдсэн тэрхүү
судалгаагаар юу харагдав? Дэлхий дахин өсөлтийнхөө хязгаарт хүрч, улмаар хар аяндаа үйл явц эдийн засаг, экологийн сүйрэлд хүргэнэ. Ийм л юм
харагдсан. Харин чухам хэзээ даяар сүйрэл нүүрлэх вэ? Чухам одоо гэж хэлбэл тоймтой, мэдлэгтэй маргах боломж тун бага. Өдөр дутмын хэвлэл, телевизийн мэдээ алдаг оног уншдаг үздэг хүмүүст бол эл байдал нилээд ойлгомжтой байх.
Чингээд дүн бангаараа бол сүйрэл мөхлийн асуудал хэзээ ямагт байна. Ертөнц хөлдөх, галактик мөргөлдөх, Нар тэсрэх, Нарны аймаг тогтвороо алдах гэх мэтийг орхие. Харин дэлхийн өнөөгийн байдлаар тулгамдсан асуудал яавч болоод байна. Харин заавал 2012 оны 12-р сарын 21-нд нэг нь мөхөл зөгнөж, нөгөөх нь инээж ханиахдаа асуудал огт биш. Үнэн хэрэгтээ зөгнөсөн нь, зөгнөлийг хар зөнгөөрөө дагаад хотоос гараад явчихсан нь угтаа буруугүй юм шүү. Зүгээр өмнө, тэр тусмаа хойно нь хэнхэг хар ухаанаараа түрээ барьсан нийтлэлчид илүү буруутай. Байгалийн гамшиг учирч байна. Давтамж, далайц нь нэмэгдсэн. Дэлхийн байдал эвгүй байна. Магадлалын тархалт нь жил, сар, өдрүүдээр жигд. Мөнөөх 21-нд ч магадлал байна. 31-нд ч юу болохыг хэн мэдлээ, магадлал байж л байгаа. Чухам 21-нд гэхчилэн төвлөрч донтох мухар сүсгийн зүйлийн буруу нь юув гэвэл, мөхөл сүйрлийн бодит асуудлууд, дүн шинжилгээнээс анхаарлыг хөндийрүүлж байна. Хэвлэлд хэлэгдсэн хамгийн инээдтэй нэг өгүүлбэр бий. “НАСА сүйрэл болохгүйг албан ёсоор зарласан” гэж. Нэг бол НАСА нь эргүүтсэн, нөгөө бол манайхан НАСА-г гүтгэсэн хэрэг. 21-нд сүйрэл тохиохгүйг мэдэх арга НАСА-д бүү хэл, бүх шинжлэх ухаанд
байхгүй. Мөхөх үгүйг байтугай, Нью-Йоркийн цаг агаарыг мэдэхээ больчихсон НАСА нь гамшиг болох болохгүйг албан ёсоор зарладаг газар биш. За даа, Тэнгэр бурхан ч газар дэлхийн явдалд барьц алдах болсон шиг.
Тиймээс манайд Гамшиг судлалын хүрээлэн байгуулагдсан байх ба тэндхийн профессор Сэр-Одын Хүрэлсүх “Бурханы физик”, “Шашны физик” зэрэг ном бичиж суугаа нь ерөнхийдөө байдал хэцүүдэж аргагүйдсэнийх биз.
Цаг хугацааны мөчлөг
Нарны жил нарийндаа яривал 365, 256… хоногтой юм. Бутархай тоо, байдаг л нэг тоо харагдаж байна. Бодвоос, тохиолдлын тоо баймаар. Гэтэл зориуд гэмээр зохицуулсан асар өндөр нарийвчлалтай онолын тоо байгаа юм шүү. Шинжлэх ухааны түүхэн он цагийн дарааллыг ажиглаваас бас л сонин сэтгэгдэл төрдөг. Цаанаас нь зохицуулсан мөчлөгүүдэд агуу их нээлт ололтууд тохиогоод байгаа юм шиг.
Майя цаглабарын 5126 жилийн мөчлөг 2012 оноор төгсөж буй нь нэг хэрэг. Ер ажиглаж ба тооцож болох бүх онцлог мөчлөгүүд 2012 онд шилжиж буй байдалтай. Түүний дотор нэн эртнээс улбаатай мэдээлэлд буй монголын 15804 жилийн мөчлөг ч шилжиж байна. Гэхдээ энэ бол дараа тусд нь ярих цоо шинэ сэдэв. 21-нд холбогдох мэдээллийг тоймлон үзвээс, дэлхийн хүн амын 20-иод хувь нь үнэхээр айж бэргэсэн бололтой. Түүний дотор чухам геофизикчид, одон орончид өөрсдөө нилээд болгоомжилсон байхыг үгүйсгэх аргагүй. Гэнэтийн сүрт үзэгдэл, сүйрлийн магадлал өчүүхэн бага, гэхдээ цагийн мөчлөгийн тохиолтой хавсрах нь тулхтай мэрэгжилтнүүдийг сэрхийлгэхгүй байж чадахгүй юм. Байгаль ертөнцийг цагийн мөчлөг захирч буй.
Тэгвэл томоохон түүхэн мөчлөгүүд бүгд 2012 онд шилжирч буй нь юу гэсэн үг юм бэ?
Дэлхий дахин Христийн он тооллоор явж байна. Энэ тооллын тухайд нэг хүн их аятайхан хэлсэн байдаг. 1-р онд тэр Иисус Христос нь төрөөгүй байж болно, гэхдээ дэлхий дээр ер ямар нэг юм болсондог шүү гэж. Тэгээд энэ он тооллоор нь харахаар соёл иргэншлийн үе шат бүрийг тодорхойлж яваа шинжлэх ухааны суурь нээлтүүд урьдаас тооцогдсон мэт тодорхой он жилд тохиосон байх юм. Хэрэв энэ байдал үнэний ор мөртэй бол бүх том мөчлөгүүд шилжирсэн 2012 онд юу болох ёстойв?
Мөнөөх Стивен Хокингийн нэр нүүрийг өмнөө барьваас тэрбээр
гэжээ. Туйлын зорилт маань орчлон ертөнцийн бүрэн төгс онол гэж байна.
Туйлын энэ зорилтод хүрэхэд шинжлэх ухаан бүрнээ бэлтгэгдсэн гэж үздэг бөгөөд тэрхүү бүрэн төгс онолыг супернэгдлийн онол гэх юм гэж албан ёсоор тохиролцоод удаж байна. Манай академич, 100 000 000 төгрөгийн шагналт Хавтгайн Намсрайн нэр томъёогоор бол “материйн нэгдсэн онол босгох” асуудал.
Тэгэхээр 2012 онд материйн нэгдсэн онолыг босгож боловсруулаад бэлэн болгосон байх ёстой болно. Тийм юм үнэхээр болсныг миний
www.superunified.org
www.superunified.com
caйтаас үзэж болох ба үүгээр хүн төрөлхтөний соёл иргэншлийн шинэ түүхэн аугаа эрин 2013 оны 1-р сарын 1-нээр эхэлж буй учрыг уншигч ухваас Монгол Улс дэлхийн даяарчлал дэвшлийг дахин хөтлөх болно. Мерси боку.
